تأثیر صادرات بر تقویت اقتصاد کشور ایران و بررسی تجهیزات و مصالح ساختمانی قابل صادر کردن
صادرات کالا از ایران به خارج از کشور نقش بسیار حیاتی و اساسی در تقویت اقتصاد کشور دارد. این فعالیت اقتصادی نه تنها باعث افزایش درآمدهای کشور از طریق دریافت ارز خارجی می‌شود بلکه با تسهیل تبادلات تجاری با سایر کشورها، رونق و پویایی بیشتری به اقتصاد ملی می‌بخشد. از طرف دیگر، این فرایند می‌تواند باعث افزایش تولید و اشتغال در کشور گردد و باعث توسعه صنایع مختلف و افزایش کیفیت محصولات داخلی شود. به طور خلاصه، صادرات کالا از ایران نه تنها به تقویت اقتصاد کشور کمک می‌کند بلکه از طریق تبادلات تجاری با کشورهای دیگر، روابط بین‌المللی را تقویت و توسعه می‌دهد.
امروزه از جمله تجهیزات و مصالحی که در بخش صنعت ساختمان به دلیل افزایش بلندمرتبه‌سازی و لوکسسازی در برخی کشورها بسیار مورد استفاده بوده، آسانسور و قطعات آن می‌باشد. با توجه به اینکه تولید آسانسور تا حدی نیازمند تکنولوژی و تجهیزات خاص بوده، در بسیاری از کشورها امکان تولید آن وجود ندارد. از این رو تقاضا برای واردات آن وجود دارد.
در حال حاضر ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان متوسط قطعات آسانسور در منطقه شناخته می‌شود. قطعات آسانسور، به عنوان یکی از محصولات فنی و پیشرفته، جزو کالاهایی است که در بازار خارجی بسیار تقاضا دارد. این صادرات نه تنها به توسعه صنعت تولید قطعات آسانسور در ایران کمک می‌کند بلکه با افزایش صادرات این محصولات، ارزش افزوده بالایی به اقتصاد کشور اضافه می‌شود و بازارهای جدیدی برای صادرات دیگر مصالح ساختمانی نیز فراهم می‌شود. از دیگر دلایل انتخاب آسانسور به عنوان کالای صادراتی می‌توان به فناوری پیشرفته، استانداردهای بین‌المللی، دقت و کیفیت بالا و نیز استفاده گسترده از آسانسورها در ساختمان‌های مدرن اشاره کرد. این ویژگی‌ها باعث جذابیت بیشتر آسانسورهای تولیدی در ایران برای بازارهای خارجی در برخی کشورها می‌شود و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نقاط ضعف و قوت ایران در صادرات آسانسور چیست؟
برای تولید قطعات آسانسور به منظور صادرات از ایران، افزایش کیفیت تولید و ارائه محصولات با قیمت پایین از اهمیت بسزایی برخوردار است. ایران با تمرکز بر افزایش کیفیت تولید و کاهش هزینه‌ها، می‌تواند جایگاه برتری در بازارهای خارجی را برای خود ایجاد کند. این اقدامات می‌تواند به جذب مشتریان جدید، افزایش رقابت‌پذیری و تقویت تصویر برند ایران در بازارهای بین‌المللی کمک کند. از طرف دیگر، ضعف ایران در زمینه تکنولوژی تولید ممکن است باعث محدودیت‌هایی در توانایی ایران برای ارائه محصولات پیشرفته و فناورانه به بازارهای خارجی شود. این نکته نشان‌دهنده ضرورت سرمایه‌گذاری و توسعه فناوری و دانش فنی در صنایع تولیدی ایران است تا بتواند با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، رقابت‌پذیری خود را افزایش داده و به توسعه صادرات در این بازار بیشتر کمک کند.
چه بازار هدفی را برای صادرات آسانسور انتخاب کنیم؟
حوزه مناسیس (MENA – CIS) دو منطقه جغرافیایی مهم در جهان هستند. MENA به معنای “خاورمیانه و آفریقای شمالی” است که شامل کشورهایی از شمال آفریقا تا خاورمیانه از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی، ایران، ترکیه، قطر و … می‌باشد. این منطقه دارای منابع غنی نفت و گاز، تاریخچه فرهنگی و تاریخی بسیار غنی و بازارهای متنوع اقتصادی است. CIS به معنای “کشورهای مستقل شوروی سابق” است که شامل کشورهایی مانند روسیه، قزاقستان، تاجیکستان، گرجستان، ارمنستان، اوکراین و بلاروس می‌شود. این منطقه نیز دارای منابع غنی معدنی، بازارهای بزرگ و پتانسیل‌های اقتصادی بسیار بالا می‌باشد. این دو حوزه از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأثیرگذار بر منطقه خاورمیانه و اروپای شرقی هستند و بازارهای مهمی برای تجارت و صادرات به حساب می‌آیند به منظور شناسایی بازارهای هدف برای صادرات آسانسور بررسی کشورهای حوزه مناسیس (MENA – CIS) اهمیت بسزایی دارد. نزدیکی جغرافیایی ایران به این کشورها، به عنوان یک عامل مهم، فرصت‌های مناسبی برای تسهیل تجارت و انجام مبادلات اقتصادی فراهم می‌کند. این نزدیکی جغرافیایی باعث کاهش هزینه‌های حمل و نقل و زمان تحویل کالاها می‌شود و روابط تجاری بین این کشورها را تقویت می‌کند. همچنین، قرابت فرهنگی ایران با کشورهای حوزه MENA و CIS، به عنوان یک عامل دیگر، باعث ایجاد پل ارتباطی فرهنگی و اجتماعی بین این کشورها می‌شود. این قرابت فرهنگی می‌تواند باعث افزایش تبادلات فرهنگی، تجاری و اقتصادی بین ایران و این مناطق شود و رونق همکاری‌های مشترک را ترویج دهد. این ارتباطات فرهنگی و اجتماعی می‌تواند به تقویت روابط بین‌المللی و تسهیل تبادلات تجاری و اقتصادی بین این کشورها و توسعه صادرات ایران به این مناطق کمک شایانی نماید.
در این مقاله، بازار کشورهای عراق، ترکیه، عربستان سعودی، روسیه، امارات، قزاقستان، اوکراین، عمان، گرجستان، آذربایجان، ارمنستان و تاجیکستان از مناطق مناسیس مورد مطالعه قرار گرفته است. سایر کشورهای حوزه مناسیس به دلایل سیاسی و اقتصادی از لیست کشورهای مورد بررسی حذف شده و در نهایت 12 کشور با شرایط اولیه قابل قبول مورد ارزیابی قرار گرفته است.
برخی معیارهای مهم برای انتخاب کشور هدف
برای ورود به بازار کشورهای حوزه مناسیس برای صادرات آسانسور، لازم است معیارهای مختلفی مد نظر قرار گیرند. این معیارها به کسب و کارها کمک می‌کنند تا بازارهای هدف خود را بهتر درک کرده و استراتژی‌های مناسب برای ورود یا عدم ورود به این بازارها را تدوین کنند. توجه به این معیارها می‌تواند باعث موفقیت و پیشرفت بیشتر روابط تجاری ایران با این مناطق گردد. بنابراین معیارهای تاثیرگذار در مورد انتخاب یک کشور به عنوان بازار هدف صادرات شناسایی شده و در نهایت کشورهای مورد بررسی بر اساس مقدار اهمیت معیارها امتیازدهی و رتبه‌بندی شده‌اند تا میزان تناسب آن‌ها برای صادرات مشخص شود.
پس از بررسی‌های صورت گرفته، معیارهای زیر در کشورهای حوزه مناسیس به منظور ارزیابی مقبولیت بازار برای صادرات آسانسور از ایران در نظر گرفته شده‌اند:
- پروانههای ساختمانی صادرشده
این شاخص به عنوان معیار نشان‌دهنده وضعیت ساخت و ساز و نمادی از حجم نیاز به استفاده از آسانسور در کشورهای مورد بررسی در نظر گرفته شده است.
- ارزش و اندازه بازار صنعت آسانسور
ارزش دلاری اندازه بازار صنعت آسانسور با توجه به تعداد آسانسور و پلهبرقی نصب شده در هر کشور معیاری است برای بررسی و شناسایی اندازه بازار هدف در هر کشور
- میزان واردات و صادرات آسانسور و قطعات آن
نیاز یک کشور به واردات آسانسور، می‌تواند نشان‌دهنده مناسب بودن آن کشور برای هدف‌گذاری صادرات آسانسور باشد. طبیعتاً کشورهایی که خود صادرکننده آسانسور باشند در سطحی از توانایی تولید هستند که چندان نیازمند به واردات آسانسور از ایران نباشند. بنابراین این شاخص می‌تواند نشان‌دهنده مطلوبیت بازار هدف برای صادرات آسانسور از ایران باشد. در بررسی این شاخص به طور ویژه میزان واردات و صادرات آسانسور و قطعات آن در هر کشور از ایران نیز مورد مطالعه قرار گرفته است.
- میزان بلندمرتبه‌سازی و میانگین تعداد طبقات
به طور طبیعی هر چه بلندمرتبه سازی در یک کشور بیشتر رواج داشته باشد، نیاز به استفاده از آسانسور در آن کشور بیشتر خواهد بود. به طور مثال در شهر دبی که در بلندمرتبه‌سازی در جهان جزو شهرهای پیشرو به حساب می‌آید، نیاز به استفاده از آسانسور از شهری مانند دوشنبه که در آن بلندمرتبه سازی چندان رایج نیست، بسیار بیشتر است.
- رقبای حاضر در بازار آسانسور
به منظور شناسایی بازار هدف در کشورهای مورد بررسی، تعداد برندهای خارجی فعال در بازار، تعداد برندهای داخلی فعال در بازار و سهم بازار برندهای خارجی در کشورهای یادشده بررسی شده‌اند. طبیعتاً در صورتی که یک کشور از برندهای داخلی بیشتری استفاده کند یا برندهای خارجی فعال در آن از تعداد و شهرت بیشتری برخوردار باشند، صادرکنندگان ایرانی مسیر سخت‌تری برای ورود به بازار آن کشور خواهند داشت.
- تعرفه و قوانین
در بررسی وضعیت صادرات به کشورهای حوزه مناسیس، می‌بایست وضعیت میزان تعرفه‌های وارداتی، محدودیت‌های قانونی برای واردات آسانسور و وجود یا عدم وجود قوانین حمایتی از تولید داخلی آسانسور را نیز در نظر گرفت تا میزان مطلوبیت بازار برای صادرات به آن‌ها مشخص شود.
- پتانسیل رشد
پیش‌بینی وضعیت آینده کشورهای هدف برای صادرات آسانسور می‌تواند در انتخاب آن‌ها به عنوان مقصد صادرات تاثیرگذار باشد. ممکن است یک کشور در حال حاضر از رونق مناسبی در بازار برخوردار نباشد اما با توجه به روند رشد آن در آینده بتوان روی موضوع صادرات به آن کشور سرمایه‌گذاری نمود. عواملی چون میزان رشد اقتصادی، میزان رشد جمعیت، میزان شهرسازی، میزان سرمایه‌گذاری در صنعت ساختمان، میزان توسعه شهری و میزان سرمایه‌گذاری خارجی از عوامل مهم بر بررسی پتانسیل رشد یک کشور می‌باشند.
- ریسک
در انتخاب کشور هدف برای صادرات کالا، می‌بایست ریسک‌های موجود در آن کشور را در نظر گرفت. میزان ثبات سیاسی، میزان فساد، میزان ریسک اقتصادی و میزان ریسک بلایای طبیعی از عواملی هستند که می‌توانند روی ریسک سرمایه‌گذاری برای صادرات به کشورهای هدف تاثیرگذار باشند.
با توجه به معیارهای بررسی شده، کدام کشور برای صادرات آسانسور مناسب است؟
پس از بررسی معیارهای مورد مطالعه در کشورهای جامعه هدف و مقایسه آن‌ها با یکدیگر، به نظر می‌رسد، کشورهای ارمنستان، گرجستان، عراق و آذربایجان از وضعیت مناسبتری برای صادرات آسانسور و قطعات آن از ایران برخوردار باشند.
باید در نظر داشت که علاوه بر این معیارها، معیارهای جزئیتری نیز بر این موضوع تأثیرگذار بوده که نیاز به بررسی‌های تخصصیتر دارد.
جدولی که در ادامه آورده شده، اولویتبندی کشورهای حوزه مناسیس را برای صادرات آسانسور و قطعات آن بر اساس معیارهای مورد بررسی نشان می‌دهد.
